Un informe do IPCC (Grupo Intergobernamental de Expertos sobre o Cambio Climático, creado pola Organización Meteorolóxica Mundial e a ONU Medio Ambiente) permite deducir que existen probas alarmantes de que xa se poden exceder puntos de inflexión que darían lugar a cambios irreversibles en importantes ecosistemas e do sistema climático da Terra. Ecosistemas tan diversos como a selva amazónica e a tundra antártica poden estar a chegar a limiares de cambio drástico debido ao seu quecemento e á perda de humidade. Os glaciares de montaña retroceden de maneira moi preocupante, e os efectos producidos polo menor abastecemento de augas nos meses secos terán repercusións a moi longo prazo nestes ecosistemas.
Como pode entenderse, o cambio climático aféctanos a todos. E leste é, posiblemente, o momento máis adecuado para afrontar con éxito? o que vén ser, sen dúbida, o maior desafío do noso tempo por canto del depende o futuro da Humanidade.
Hai mensaxes que indican que o planeta grita como consecuencia das enormes transformacións ás que a Terra vese sometida e que repercuten na produción de alimentos, no aumento do nivel do mar, o risco das inundacións catastróficas -como as que sacudiron recentemente a boa parte da xeografía española- ou, por que non dicilo, a decisiva contribución da man humana na gravísima contaminación mariña por plásticos. Se non se toman medidas drásticas, a adaptación do planeta Terra para os efectos do cambio condicionarán moitísimo o futuro do planeta. Os gases de efecto invernadoiro son necesarios para a supervivencia dos seres humanos e millóns doutros seres vivos da Terra; pero eses mesmos gases -decisivos nos cambios sinalados como causantes dos males da Terra- resultan indispensables para a supervivencia dos seres vivos que a habitamos ao impedir que parte da calor do sol propáguese cara ao espazo facendo deste xeito que a Terra sexa habitable.
A industrialización, a deforestación e a agricultura a gran escala, xunto aos gases de efecto invernadoiro na atmosfera alcanzaron xa uns niveis nunca antes vistos en tres millóns de anos. Crece a poboación, e con esta a economía, o nivel de vida e o de emisións dese tipo de gases invernadoiro, co que o quecemento global -segundo o informe citado- tamén se incrementa -ata 1,5 graos centígrados no ano 2018- o que seguirá “con cambios rápidos de gran alcance e sen precedentes en todos os aspectos da sociedade”. Este informe do IPCC, dá conta dunha avaliación exhaustiva do aumento do nivel do mar e as súas causas ao longo das últimas décadas e das emisións acumuladas de CO2 desde a época preindustrial. Ofrece unha estimación da cantidade máxima de CO2 -a metade de cuxo límite xa se alcanzou en 2011- se se quere restrinxir o quecemento a menos de 2 graos centígrados. O estudo determina tamén que a temperatura media mundial aumentou 0,85 graos de 1880 a 2012, que os océanos se han quentado, as cantidades de neve e xeo diminuíron e o nivel do mar subiu, que a extensión de xeo mariño no Ártico diminuíu en cada década desde 1979 cunha perda de 1,07×106 quilómetros cadrados de xeo cada dez anos, e que debido á concentración actual e ás continuas emisións de gases de efecto invernadoiro é probable que o a final deste século a temperatura media mundial continúe crecendo por encima do nivel preindustrial. Como resultado, os océanos quentaranse e o desxeo proseguirá.
Estímase que o aumento do nivel medio do mar será de entre 24 e 30 centímetros para o ano 2065 e de 40 a 63 centímetros para 2.100 en relación co período de referencia de 1986-2005. A maioría dos efectos do cambio climático persistirán durante moitos séculos, mesmo se se deteñen as emisións. Un futuro pouco ou nada halagüeño.
