O pobrense Auditorio do Museo Valle-Inclán albergou una tarde do venres a penúltima das sesións incluídas na programación con motivo da vixésimo primeira edición das Xornadas de Homenaxe a Valle-Inclán. Nesta ocasión, Xaquín del Valle-Inclán Alsina, investigador e descendente directo do intelectual, ofreceu o parladoiro Ramón del Valle-Inclán e familia no casal da Mercé, con proxección de imaxes e documentos inéditos.
A concelleira de Cultura, Patricia Lojo, salientou a figura de Xaquín como “reputado investigador do extraordinario ronsel persoal e artístico do gran literato.” Pola súa parte, o director do Museo, Antonio González, subliñou o traballo de rigor, contrastado e de divulgación desenvolvido por parte do investigador, engadindo que “é un privilexio para calquera localidade e para o Museo de Valle-Inclán que un descendente directo dun escritor investigue.” Así mesmo, precisou que as actividades englobadas na programación van máis aló do local, con referencia a ambas bandas da ría de Arousa.
Seguidamente, o relator procedeu coa súa exposición, centrándose na etapa de Valle-Inclán no casal da Mercé, ao cal chegou buscando vivenda tras a morte dun dos seus fillos en Cambados. As negociacións para alugar a referida propiedade foron longas, arrendando unicamente parte da finca e a residencia. Xaquín explicou que Valle-Inclán chega á Pobra entre finais de 1916 e comezos de 1917, pero non se instala na Mercé ata setembro de 1917 porque “non estaba en condicións.” Ademais, o investigador asegurou que a teoría de que o escritor se arruinou coa agricultura “é un disparate”, apoiando a súa afirmación en documentos contables da época e no feito de que, a pesar de marchar do lugar en 1921, continúa coas terras. Outra das cuestións a abordar foi como influíu esta etapa na súa obra, destacando o seu misticismo e relixiosidade. Xaquín concluíu a súa intervención manifestando que para o seu antecesor foi “a súa época máis creativa e máis feliz.”
A continuación, os asistentes tiveron a oportunidade de expoñer as súas dubidas e facer as súas aportacións. Finalmente, foron agasallados cunha reprodución numerada e asinada dunha ilustración de Héitor Picallo, creada especialmente para estas xornadas, tratándose dunha edición limitada a 100 exemplares.