O interese pola figura e obra de Ramón María do Valle-Inclán e as súas presenzas en Navarra foi posta de manifesto durante o periplo que durante os ultimos dias levou a cabo unha delegación galega do Foro Galicia e Valle Inclán, presidida polo seu neto e especialista Xaquin Valle Inclán.
As actividades estiveron centradas nas viaxes que o autor de Luces de Bohemia realizou en 1909,1911,1912 e 1929 por diversas localidades da comunidade foral, asi como na presentación da nova edición da triloxía carlista, inspirada nas antigas guerras e que comprende “Os cruzados da causa”, “O resplandor da fogueira” e “Gerifaltes de outrora”.
Especialmente foi subliñada pola prensa local o acto público realizado no Museo do Carlismo de Estella. Tamén quedaron sentadas as bases para a organización dunha exposición de fondos orixinaris do museo valleinclanescos, unha futura interpretación teatral no Teatro Gayarre, ou a implementación dun roteiro turistico-cultural valleinclanesca por lugares como, entre outros, Andoaín, Ochagavía, o Val do Roncal, A Selva de Irati, Burguete, Señorio de Bertiz ou Irache. Por último, ademais, a directora da Bibilioteca Central da Universidade de Navarra, Isabel Iribarren, proporcionou valiosas mostras de edicións primigenias do intelectual galego.
A delegación, ademais de Joaquin Valle Inclán que rebelou exclusivas informacións e ilustracións do seu avó en Navarra, estivo composta tamén por Antonio Gonzalez Millan, director do Museo Valle Inclán de Pobra do Caramiñal, o xerente do Foro Angel Varela e o xornalista Luis Menéndez.
O percorrido por terras navarras comezou no municipio de Estella, onde Xaquín do Valle-Inclán ofreceu un relatorio no museo do Carlismo. Explicou que a primeira visita do seu avó realizouna co escritor Joaquín Argamasilla de la Cerda e destacou o seu gusto por Navarra, relacionado co federalismo. Ademais, mencionou que a última visita de Ramón María del Valle-Inclán a Navarra data do ano 1927. Logo, a delegación galega foi recibida pola alcaldesa, Marta Ruiz, na casa do concello.
Posteriormente, a comitiva trasladouse á facultade de Comunicación da Universidade de Navarra, onde o alcalde de Cizur e directivo da institución educativa, Rafael Ansó, actuou como anfitrión.
Nao Casino ofreceron un relatorio aos alumnos sobre o escritor e a súa relación con Pamplona. O neto do autor lembrou que os pasos do seu avó pola comunidade inspiraron obras como “Os cruzados da causa”, “O resplandor da fogueira” e “Gerifaltes de outrora”.