Este sábado cumprironse 20 anos do afundimento -partido en dous- do petroleiro de Bahamas “Prestige”: a popa atópase a unha profundidade de 3.545 metros; a proa , a 3.820 metros. A distancia entre ambas as dúas, 3,5 quilómetros. A popa afundiu ás 11,45 horas e a proa ás 16,18 horas. Antes de desaparecer no mar, o “Prestige” percorreu dende o momento no que se determinou que tiña que sair de augas galegas (estaba a tan só 4 millas da costa e José Luis López-Sor ordenou o seu alonxamento, posiblemente a instancias do ministro de Fomento, Francisco Álvarez-Cascos) 243 millas (437quilómetros), cunha fendidura de 50 metros no costado, vertendo fuelóleo e deixando un mesto ronsel que deviu nunha marea negra que sempre negaron o Goberno e a Xunta.
O pecio do vello petroleiro está a 250 quilómetros da costa galega. E no seu ir e vir errático -escoltado por cinco embarcacións de Salvamento Marítimo e a fragata da Armada española “Cataluña”- o “Prestige” espallou no mar boa parte da súa carga, aínda que o pior chegaría como consecuencia do afundimento, cando o Goberno falaba de “hilitos de plastilina” e a Xunta, por boca do conselleiro López Veiga, negaba que se tratara dunha marea negra: “só é un verquido de fuel” . Este afectou, na súa “pequenez” á práctica totalidade da costa de Galicia, parte do norte de Portugal, o Cantábrico e a costa das Landas francesas.
A limpeza do verquido e o selado das fendas polas que o buque guindaba ao mar a súa carga custaron ao Goberno 12.000 millóns de dólares (que aínda están por recuperar totalmente) .
Mentres que o conselleiro de Pesca daba instrucións (“Hai que sacar o barco dahí dunha puta vez”) o director xeral da Mariña Mercante tiña coñecemento de que o buque navegaba o día 14 a 6 nos “sin problemas”. A últimas horas da tarde a velocidade era constante cando se atopaba a 25 millas ao NO do cabo Vilán. Ás 12 da noite achábase a 65 millas. Arsenio Fernández de Mesa declaraba daquela que do “Prestige” saaía “moi pouquiño combustible, un regueiriño de fuel que se apaga e volve sair en forma de bola, un manchón”.
Malia todo, o día 16, de madrugada, o remolcador “Ría de Vigo” alertaba sobre o estado do petroleiro: “isto parte en calquera momento”. O buque navegaba rumbo sur. A zona comprendida entre Fisterra e Touriñán recibía a primeira mostra do que seria unha marea negra que requeriu do desprazamento a esa área de barreiras anticontaminantes que o mar, con grandes ondas, facía ineficaces.
Resoaban os consellos de utilización de bombas incendiarias e disparos de artillería para provocar o afundimento do petroleiro cando este se achaba a 80 millas. O bombardeo debería realizarse dende a fragata “Baleares”, e as bombas incendiarias serían lanzadas dende algún dos avións “Harrier” do Exército español do Aire. Desbotouse o plan porque este non evitaba o verquido de fuel e, a máis, nen sequera existía a seguridade de que ardese o fuel (algo que todos saben no mar, especialmente os tripulantes de buques petroleiros, que non é doado acadar)
“Aquí ninguén vai quedar sen turrón”, outra fase mítica de López Veiga, ao igual ca de Fraga Iribarne cando, na confraría de Caión, afirmou con rotundidade: “Aquí están os cartiños!”.
U-los?. Cobráronse todos, pagouse todo o que adiantou o Goberno, o que gastou a Xunta?. A indemnización foi aboada ao cento por cento, quen a cobrou?. Cobraron todos os que debían, houbo quen se beneficiou desta traxedia?.
Pola costa galega ecoan ditos: “Oxalá viñese outro “Prestige” para seguirmos cobrando”.
Van vinte anos. Galicia non esquece. E os milleiros de vontarios que loitaron contra a marea negra nas praias e coídos, e de mariñeiros que o facían no mar con capachos, forquitas e calquera cousa que fora quen de recoller chapapote, tampouco . Outros xogaban ao tute e sorrían. O “Prestige” xa é historia pasada. Disque.
