A.Luaces.- A de Arousa é, con permiso das de Ferrol e Muros-Noia, a ría máis rica en produción marisqueira. Pero esta redúcese sen que -que se saiba- se impoñan medidas para combater tal situación.
É o que reclama o Bloque Nacionalista Galego (BNG) que, por medio da súa portavoz de Pesca no Parlamento de Galicia, ven de solicitar a implantación de medidas contra tal descenso, provocado este polos verquidos contamiñantes.Rosa Pérez, deputada nacionalista, preguntou na Cámara galega pola existenza ou non de estudos sobre a incidencia da contaminación procedente dos ríos Ulla, Umia e Sar que verten nela as súas augas e que afectan á calidade delas e, ao mesmo tempo, á dos bancos marisqueiros. Quere saber tamén os resultados acadados.en caso de que tales estudos existan.
É unha preocupante situación, porque vai moitos anos que se denuncian vertidos á ría que non proceden esclusivamente do desaugue dos citados ríos.
A portavoz de Pesca do BNG urxiu á Xunta a implantar medidas contra o descenso desa produtividade marisqueira que tanto ben e sona outorgou sempre aos profesionais do sector.
Vai anos, os científicos detectaron nas augas arousanas mostras de chumbo, arsénico e cobre. E na actualidade, o estado e calidade das augas das rías galegas, nomeadamente as da ría de Arousa, “dista moito aínda de ser ótima”. A entidade Augas de Galicia confirmou o incremento de verquidos nesta ría (458 ata o pasado mes de setembro) o que significa 14 máis ca no ano 2020. Destes verquidos, 53 superaron os parámetros establecidos para seren considerados contamiñantes.
Entre os mariscadores que traballan nesta ría arousana existe a convicción de que se debe facer fronte á súa rexeneración. E teñen motivos para expresalo así: ínfimas capturas e ingresos, que talvez evidencian ese importante grao de contaminación que padece unha ría na que, ao marxe o seu valor pesqueiro e marisqueiro, reúne condicións específicas que permiten a presencia nelas de 28 especies de aves acuáticas que percuran o seu alimento entre o limo na baixamar, alleas aos importantes niveis de contaminación polos citados chumbo, arsénico e cobre descubertos no seu día por un grupo de investigadores da Universidade de Vigo e o Instituto de Investigacións Mariñas do CSIC.A presencia na ría destes metais pode ter “graves consecuencias para o sector pesqueiro e marisqueiro” ademáis de nos hábitats naturais da desembocadura do río Umia e da ría, zonas de gran valor ecolóxico.
Cando se descubriron estas evidencias, cualificouse esta presencia como “severa” ou “moi severa” en diversos puntos da ría, sendo “forte” a presencia do chumbo entre a península do Grove, A Toxa, Cambados e a Illa de Arousa. Unha das zonas de contaminación severa, especifica o informe dos investigadores, “apunta ás exploitacións pesqueiras e as bateas da ría, ademáis dos bancos marisqueiros”; pero non é a única. A contaminación por arsénico e cobre podería ter relación cos tratamentos con funxicidas e plaguicidas das viñas das explotacións vitivinícolas da zona e mesmo pola pintura dos cascos dos barcos, hipótese esta que desbotan os científicos xa que logo non xustifican uns niveis de contaminación tan elevados.
O chumbo está máis presente no porto de Vilagarcía, onde ameaza ao Complexo Intermareal.A toda esta situación podería non ser alleo o incendio rexistrado o ano pasado nas instalacións de Jealsa-Rianxeira, en Boiro, como fixo constar a Fiscalía de Medio Ambiente o pasado mes de xuño, cando sinala que “si se confirman as actuacións realizadas [pola conserveira] constituiría unha acción de vertido de augas contaminadas sen tratamento axeitado no medio mariño da ría de Arousa”.
Verquidos á ría, moitos deles de carácter industrial -segundo un informe da Garda Civil no que non consta a orixe dos mesmos- son constatados tamén por Augas de Galicia, organismo que xestiona as competencias da Xunta en materia de xestión de augas.
Recentemente, a Asociación Galega de Depuradores de Moluscos (AGADE) confirmaba a sistemática merma da produción de ameixa babosa que, no ano 2020 superaba as 800 toneladas e que, en 2021 foi de só 127, datos que, para a deputada do BNG, “fan soar todas as alarmas”.
A desembocadura dos ríos Ulla, Umia e Sar contribúen coa expulsión de sedimentos que se almacenan no encoro de Portodemouros. Estima Rosana Pérez, que existen verquidos industriais graves e continuados “contra os que non se actúa e, en moitos casos, nin siquera se investiga”.
Covadonga Salgado, directora do INTECMAR, achaca a mortandade de moluscos bivalvos ás condicións meteorolóxicas e aparición de patóxenos, responsabilizando aos concellos dos verquidos. Pola súa banda o PP rexeita a proposta do BNG para elaborar estudos e informes sobre o impacto social, económico e laboral sobre o sector pesqueiro da modificación de Directiva europea de Tributación da Enerxía e defender ante Europa que Galicia é un país altamente dependente da pesca.
