“Presente continuo”. Antón Luaces

No mar, o profesional da pesca parece aferrarse desesperadamente ao presente. Coma se alguén lle roubase o futuro e o pasado non tivese sentido ou valor. O seu é, na miña opinión, un presente continuo e o devandito segundo o cal “pan para hoxe, fame para mañá” utilízao pensando máis nese HOXE (presente) que no MAÑÁ (futuro).

Se verdadeiramente pensase máis no futuro, se lograse zafarse do pese do presente, leste deixaría de ser continuo. De pensar no mañá poñería termo a eses lances repetidos que lle permiten superar con moito os límites de captura fixados pola administración ou, como é habitual, nas reunións dos propios pescadores que queren un mañá libre de cargas. Un mañá certo. Un mañá que obrigue a arranchar o barco e non a que este amarre á espera de despezamento.

É hora de pensar en futuros e non limitar os soños á realidade do presente. O mundo xa non termina en Fisterra, polo que invalida o Finis Terrae, e o sol non se afunde no Cabo do Mundo. Convén que se cambien conceptos e pénsese no mañá, arrumbando os aparellos mentais da pesca ilegal e o diñeiro relativamente fácil que se amasa en contas opacas e bandeiras de conveniencia. A mar é, cada día máis, amasadora de plásticos que matan flora e fauna. E o seu rendemento para o pescador redúcese -tamén- no presente, sen vocación de futuro porque este case non existe. O mar se esteriliza e un día calquera pode dicir “non” á demanda de “máis”. O ilegal coadyuva nesa idea da irrentabilidad e entón veñen as présas por facer “colchón” económico e é cando se bota man ao futuro. Déixase de lado os continuo do presente. E aínda que o futuro sexa imperfecto, o futuro comeza a deletrearse.

Pero xa non vale. Chega tarde: as especies de peces e marisco van a menos, os prezos redúcense para os pescadores e agrándanse para os consumidores. As empresas pesqueiras ven envoltas, cada día máis, en gastos que antes non existían e redúcense á conta da redución de tripulantes. Pero sobreveñen os accidentes a bordo porque son moitas máis horas de traballo e menos trato directo ao persoal (o pasado non existe). Manda o empresario que pretende un enriquecemento rápido, rápido, e vaise o armador de sempre, aquel que mamó salitre e cuspiu ao aire escamas tragadas na faena de izar a man o aparello polo costado do barco. O empresario amasa. O armador suma coa dificultade do que sabe o que custa cada escama que cospe, cada salitre que chora.

Hai que empezar a escribir un presente que non teña o engadido “continuo”, para facelo realidade. A mar sempre tivo futuro. E a súa historia está marcada polo pasado.