Dende o primeiro día deste mes de xaneiro de 2025, o Ministerio de Transportes aplica unha nova política de bonificacións de peaxes na autoestrada AP-9 que tenta incentivar o uso desta vía co obxectivo de chegar á mellora da súa seguridade e, ao mesmo tempo, reducir a sinistralidade e a conxestión nas estradas, especialmente aquelas máis utilizadas por -en moitos casos- evitar o pagamento desas peaxes.
A AP-9 é, como ben se sabe, a principal vía de comunicación e desenvolvemento da economía de Galicia, vertebrando amais o eixo atlántico entre Ferrol e Tui así como a mobilidade interna na comunidade autónoma, enlazando as cinco principais cidades desta: Ferrol, A Coruña, Santiago, Pontevedra e Vigo, servindo á vez de nexo de unión con moitos distintos núcleos de poboación de menor entidade indispensables para o desenvolvemento real da vida cotiá..
A autoestrada citada -cualificada de “navallada” cando a súa construción- é empregada actualmente por máis de 71.500 usuarios que, de media, pagan diariamente polo seu uso e que concentra nos días de labor uns 17.000 vehículos só no percorrido Vigo-Pontevedra- Datos semellantes teñen que ver co traxecto Pontevedra-Santiago (6.728 usuarios diarios de media nun día laborable), cifras que se reducen notablemente cando falamos do traxecto total (219,6 quilómetros) entre Ferrol e Tui, que apenas supera a ducia de coches.
A bonificación permite reducir un 50% para os vehículos lixeiros que fagan máis de 20 viaxes ao mes e para todos os vehículos pesados, feito que leva á colisión frontal entre alcaldes desas máis importantes cidades e a asignación de se debe ser a Xunta de Galicia ou o Goberno central quen se faga cargo desa incentivación ata chegar á gratuidade absoluta desa vía para o usuario, como acontece actualmente coas autovías.
En semellantes disquisicións están os concellos -especialmente os de Cangas, Vilanova de Arousa, A Guarda, Oleiros e outros, por mor da devolución ao Estado dos servizos cedidos por este e que debe ratificar o Consello Rector de Portos de Galicia nos vindeiros días. A Lei de Costas obriga á Xunta a devolver ao Estado os espazos portuarios que xa non están en uso -casos especificos coma os de Sada, Cariño, Malpica, Cee, Riveira, A Pobra, etc., que poden ser cedidos con posterioridade aos concellos unha vez sexan desafectados, segundo a Lei, e con carácter gratuito.
En ambos os casos -autoestrada e terreos portuarios- crean duros enfrontamentos, por canto son moitos os alcaldes que coidan que a Xunta non ten capacidade económica dabondo para asumir a responsabilidade do mantemento desas vías de circulación ou espazos hoxe en día ocupados por portos autonómicos ou grandes vías de circulación