Escarabote, no concello de Boiro, foi coñecida vai anos como “A cidade dos meniños”. A rapazada daquel entón medrou, obviamente, e tomou decisións como, por exemplo, solicitar do Pleno da corporación municipal boirense que se lle dera o nome de Joseba Beovide Arburúa -un capellán de “Stella Maris” no porto de Bilbao que dirixiu o Apostolado do Mar en España e que traballou arreo como capellán da frota bacalloeira de San Xoán e San Pedro de Terranova- a unha rúa daquela parroquia pola que, obrigadamente, tiñas que pasar para ir ou vir de Ribeira a Padrón e viceversa. Aquela estrada.provincial estaba enmarcada por ducias de vivendas multicores que, disque, se pintaban interna e externamente coa mesma pintura empregada nas embarcacións pesqueiras, dando ao lugar unha esencia moi especial que agora se reforza polo feito da aprobación polos munícipes de Boiro de bautismar unha rúa co nome dun crego que moito se ten rído daquel medo que impedía aos sacerdotes subir a bordo dos barcos.
O propio Beobide Arburúa (fillo do escultor autor do Cristo que preside a capela de Cuelgamuros -ata hai pouco do Val dos Caídos, onde estaban soterrados Francisco Franco e José Antonio Primo de Ribera, ambos os dous xa exhumados- relata o feito no libro “Hombres de Terranova”, do que é coautor xunto a Rosa García-Orellán, ribeirense doutora en antropoloxía social e cultural pola Universidade do País Basco. Un libro que explicita o que foi a vida dos homes que botaban meses nos mares de Terranova e Islandia -posteriormente no de Noruega- momeadamente naqueles grandes bous arrastreiros da Pysbe (que tivo factoría en Ferrol) compartindo tarefas con tripulacións francesas, portuguesas e inglesas a bordo de medio cento de barcos de toda caste (veleiros e de vapor) que, en 1930, reunían máis de 4.000 tripulantes.
Anos máis tarde (1942) nacía a coruñesa PEBSA e, en 1944, a viguesa COPIBA, con vínculos evidentes ás Rías Baixas galegas das que saíron centos de mariñeiros que “andaron ao bacallao” neses mares infindos dos que regresaban como mínimo seis meses máis tarde de abandonaren as súas casas e familias nas que deixaban ás mulleres os papeis de pai e nai das récuas de fillos que tiñan que criar ata o retorno do home.
Joseba Beobide é un basco que exerceu como galego pola súa afinidade cos tripulantes bacalloeiros procedentes de Galicia, e agora por ser un “fillo” máis de Boiro con rúa á que da nome en Escarabote.
