Ondaxe de máis de 7 metros que impedía que a auga que entraba no arrastreiro de Marín Villa de Pitanxo saíra a un ritmo axeitado para evitar o naufraxio é unha das circunstancias que baralla a Comisión de Investigación de Accidentes e Incidentes Marítimos (CIAIM), organismo dependente do Ministerio de Transportes. A investigación desta traxedia que provocou a morte de 21 tripulantes (dos 24 que levaba) apunta tamén a que o buque navegaba a 2,6 nós cando afundiu e que da pé a cavilar en torno
á incompatibilidade deste feito coa parada que de súpeto rexistrou segundo a versión do patrón e lo sobriño deste, as o como da casa armadora.
Son, polo de agora, datos provisorios dese informe da Ciaim sobre a pescuda que leva a cabo para determinar as causas verdadeiras que o 15 de febreiro de 2022 incidiron no afundimento do barco marinense a 250 millas (e non a 450 millas como ata o de agora se barallaba) ao leste de San Xoán de Terranova (Canadá). Eran naquelas horas momentos nada propicios (entre as 4,16 e as 4,23 horas) nas que a rapidez do afundimento e o mal estado do mar poderían ter condicionado as posibilidades de supervivencia da tripulación mentres levaban a cabo un lance nunha praia próxima á mítica zona do Flemish Cap, á que o Villa de Pitanxo chegara após varias esgotadoras xornadas de pesca noutras áreas, como acontecera co seu derradeiro lance, o 14 de febreiro, nunha manobra de arrastre que se alongou durante once horas e media na que o pesqueiro en cuestión reduciu a velocidade a 2,6 nós.
Esta constatación podería inducir á Comisión a desbotar a versión do patrón do Villa de Pitanxo, Juan Padín, e do Grupo Nores, casa armadora do buque, para os que o naufraxio foi producido por un “fallo repentino no motor”, dando a entender que este pararía de golpe a marcha do barco, circunstancia que, en ningún caso, recoñece a Comisión, quie sí estabelece que o arrastreiro tiña despregado o aparello e que afundiu en “escasos” minutos debido á forte escora que presentaba na babor e
á altura de máis de 7 metros da ondaxe na zona.
Fai a Comisión unha chamada de atención; o Villa de Pitanxo estaba alistado para 22 tripulantes (levaba 24) polo que “non se pode garantir que houbera traxes de sobrevivencia para todos”.
Cando se comprobou que a escora do arrastreiro non se daba corrixida, os mariñeiros poderían ter tratado de subir á ponte de mando e ás balsas salvavidas, sen conseguilo.
A CIAIM vai continuar a pescuda para determinar causas e circunstancias deste naufraxio. O seu informe pode rematar neste mesmo ano de 2023. Tamén, e á marxe do traballo da Comisión, agárdase con moita ansia a supervisión do pecio do buque, o que podería producirse no vindeiro verán, cando en teoría as condicións de mar e vento na área de Terranova sexan mellores que as actuáis.
Queda moito labor por diante e hai moito que clarexar ao respecto.