O tren galego con máis sona en toda España foi -talvez aínda é- o que o finado Andrés Dobarro fixo circular “pasiño a pasiño” polos programas musicais de todas as estacións de radio do país.
Ía, oficiosamente, polo camiño de ferro cara a San Antón e todos cantos apoiabamos a Andrés naquela súa andaina, aplaudimos a chegada dese O Tren aos primeiros postos das máis importantes listas de éxitos que editaban as máis seguidas cadeas de radio e publicacións especializadas.
Andrés Dobarro cantaba en galego temas pop cando a súa Terra Meiga viaxaba -como aínda viaxa hoxe- nun tren que enlaza catro veces cada día A Coruña e Ferrol , o que vén ser coma un carro de bois ou de cabalos polo inmenso tempo que tarda en percorrer a distancia existente -53 quilómetros por estrada- entre ambas as cidades, se establecemos comparacións coas velocidades que, pola autoestrada, desenvolven os vehículos a motor e xa non digamos os trens de alta velocidade que, loado sexa Deus, por fin circulan por Galicia adiante cara á capital de España.
Galicia ten moitas eivas. Dúas delas teñen que ver co ferrocarril e ambas as dúas conflúen en Ferrol: a liña da Coruña e a liña de ferrocarril de vía estreita que un día quixo unir todas as terras do Cantábrico e Galicia e que, de tanto ir e vir, de tantos tombos dar en días de choiva e vento, de xeadas sen conto e de sol que retorcía as vías, foi esmorecendo e esmorecendo ata se quedar nunha pantasma que colga a súa saba na ponte de Mera, vai ás alancadas Ortigueira avante e desaparece na borraxeira que os da ría do Eo chaman bruma de Asturias.
A esta realidade vén de se enfrontar a portavoz nacional do BNG, Ana Pontón, nai desde vai non moito, que tivo a oportunidade de facer o percorrido A Coruña-Ferrol en máis ou menos o mesmo tempo que o puideran facer os seus avós. Son os “avances” do século XXI, que permiten agora as mesmas experiencias de aqueles que, na ditadura de Primo de Rivera, aplaudían con fervor a chegada do “transcantábrico” de vía estreita desde ou a Ferrol e que, na ditadura de Franco aplaudiron as “melloras” do tren A Coruña-Santiago.
Pero para o traxecto Ferrol-A Coruña e viceversa non houbo melloras. Seguen a ser necesarios un mínimo de 80 minutos (1 hora e 20) para, en só dúas ocasións cada día, poderen os traballadores e estudantes -usuarios maioritarios destes trens con cintura de miriñaque e mapoulas nas rodas de ferro- cubrir a distancia de medio cento de quilómetros que separan -hai quen di que unen- ambas as cidades galegas.
Unha liña practicamente metropolitana que debería ser responsabilidade neta da Comunidade galega -tal e como acordara o Parlamento de Galicia- como o son os trens de proximidades de Euskadi, Catalunya e Andalucía. Pero Galicia non. Galicia non porque segue a ser como dixeran os rapaces da “movida” viguesa, SITIO DISTINTO.
Esta viaxe, seguramente inesquecible para Ana Pontón, permite lembrar que o BNG leva clamado e reclamado que o Goberno ceda a Galicia as competencias desta vía férrea. Máis os gobernos do PSOE e do PP fixeron e fan que non oen e a Xunta de Galicia mantense na bruma, perdida na borraxeira do Eume sen tentar, cando menos, escoitar a demanda dos heroes que cada día van dunha a outra estación coa esperanza de ver catenarias do século XXI para un tren con moitos lustros ao lombo.
Sí, é necesaria unha actuación decidida, que é o que tamén demanda a UE que, como é sabido, aposta polo ferrocarril vaia ou non vaia o tren ata os pés de San Antón.
A autoestrada é cara. Moi cara. E a estrada nunca permite a cobertura dos 53 quilómetros que separan A Coruña de Ferrol no mesmo tempo cada día porque a velocidade que o vehículo pode acadar vai en función das condicións nas que se desenvolve a circulación. E utilizar os servizos dos autobuses ven ser unha aventura cara, deshorada, incómoda e repetitiva: coma o tren, pero con rodas de goma.
O chamado da portavoz nacional do BNG, Ana Pontón, non debe caer en saco roto: o Estado español ten que transferir a Galicia un tren que a Xunta semella non querer, pero que so demanda a cidadanía.
Haberá que subirse ao tren, digo eu.