A conmemoración das Letras Galegas mantense viva a través da acción dos cidadáns, institucións e de asociacións que, botando man de imaxinación e das posibilidades tecnolóxicas dispoñibles na actualidade, elaboraron unha serie de alternativas para celebrar a Ricardo Carvalho Calero a través das redes.
Numerosos eventos foron suspendidos ou aprazados con motivo da crise sanitaria provocada polo coronavirus, entre eles, o tradicional pleno da Real Academia Galega, que se celebrará o 31 de outubro, no teatro Jofre de Ferrol, ou o concerto que impulsa o Consello da Cultura Galega (que pasa ao día 30).
Na nosa comarca as Letras celebranse de xeito distintos asi Ribeira celebra as Letras Galegas cun programa virtual de contacontos, lecturas e música. A Pobra convoca o concurso de relatos curtos co gallo das Letras Galegas e a súa biblioteca únese tamén a xornada das Letras Galegas. Boiro convoca á sector local da cultura para celebrar nas redes o Día das Letras e Rianxo quere homenaxear a Don Ricardo Carvalho Calero, no Día das Letras Galegas 2020, mediante unha pequena publicación onde se afonda un chisco no coñecemento do escritor ferrolán. Pinchade para descargala de balde: Letras galegas 2020. Tamén Porto do son únese á celebración recollendo na súa web o epistolario cruzado entre Ramón Otero Pedrayo e Ricardo Carballo unha correspondencia que se pode descargar de balde edesde o enlace do concello sonenese.
No entanto, a Academia decidiu aproveitar a fase de desescalada na que se atopa Galicia para renderlle tributo ao intelectual e polígrafo, cunha sinxela ofrenda floral ante a casa que tiña o escritor en Carreira do Conde, en Santiago, cumprindo coas medidas de seguridade decretadas polo Goberno.
O acto contará coa presenza de Víctor Freixanes e Margarita Ledo; o presidente do Parlamento de Galicia, Miguel Santalices; o alcalde de Santiago, Xosé Sánchez Bugallo; o conselleiro de Cultura, Román Rodríguez; e Antonio López, reitor da USC.
Ferrol, municipio natal de Carvalho Calero, tamén apostará por un pequeno acto simbólico na praza de Armas, despregando unha lona coa imaxe do polígrafo, sobre as 12,30 horas, seguida dunhas palabras do rexedor, Ángel Mato e a interpretación do himno galego a cargo do cuarteto ‘Toxos e Froles’.
O mesmo 17 de Maio, unha pequena representación da plataforma Queremos Galego realizará unha ofrenda floral ante a estatua de Ricardo Carvalho Calero en Compostela, onde lerán o manifesto dedicado ao homenaxeado e asinado pola escritora Pilar García Negro. Todos eles levarán elementos de protección e manterán a distancia de seguridade.
VERSOS NAS REDES
Entre as accións máis curiosas deste 17 de Maio atópase a do Concello de Sanxenxo, que recompilou máis de 160 expresións e refráns en lingua galega entre os seus veciños para elaborar un vídeo que distribuirá polas redes sociais.
A campaña ‘A nosa lingua é a nosa identidade’, da Deputación de Pontevedra, impulsou unha colaboración especial coa Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG), na que autores da provincia protagonizan 24 pezas audiovisuais nas que interpretan fragmentos de textos Carvalho Calero e que se difundiron ao longo da semana.
Entre os participantes atópanse Fina Casalderrey, Carlos Taboada, María Xosé Porteiro, Miguel Anxo Alonso, Eva Mejuto, Rafael Fernández Lourenzo, Miriam Ferradáns, Ramón Caride, Marta Dacosta ou Elena Gallego, entre outros.
A Cidade da Cultura impulsou tamén unha lectura coral en liña de textos do profesor ferrolán, a través dunha recompilación vídeos realizados por cidadáns con textos seleccionados por Pilar Pallarés, Premio Nacional de Poesía e amiga persoal de Carvalho Calero.
DOCUMENTAIS E RECURSOS
Una das iniciativas máis completas para conmemorar a Carvalho Calero vén da man da colaboración entre AGAL e a Xunta. A web ‘Carvalho2020.gal’ recolle a versión dixital da mostra ‘A voz presente’, que repasa a dimensión artística, humana e lingüística do intelectual ferrolán.
A exposición pódese visitar xunto a contidos de todo tipo que ofrecen unha completa panorámica sobre a vida e obra de Ricardo Carvalho e que ademais esta dispoñible tanto adaptada á norma ILG-RAG como a de AGAL.
Martinho Montero Santalha asina a biografía do autor, que se completa con fichas de todas as súas obras e traballos, da man de Marcos Saavedra. Tamén ofrece seis unidades didácticas adaptadas ás diferentes etapas educativas; un monográfico dedicado a ‘Scórpio’ e outro desde unha lectura en clave feminista.
Todo iso completado co documental ‘De Carballo a Carvalho’, que se emitirá esta semana na TVG e que se inclúe entre os recursos dispoñibles na web, entre outras accións.
MOSTRAS DE TODO TIPO
As bibliotecas públicas galegas ofrecerán actividades, exposicións e alternativas que aproveitarán os medios dixitais e telemáticos para compensar as restricións provocadas pola crise sanitaria.
A Biblioteca Pública Miguel González Garcés da Coruña difundirá unha guía de lectura sobre o escritor ferrolán e outra sobre a súa vida e obra, que será obxecto de concursos e accións nas redes.
A Biblioteca Pública de Lugo mantén a mostra Carvalho Calero Lucense, unha exposición virtual que presenta unha liña de tempo coa súa obra poética, teatral, de prosa e ensaio escrita durante a súa estancia na provincia.
A Biblioteca Pública de Ourense unirá esta conmemoración á ‘festa dos maios’ cunha creación floral dedicada a Carvalho Calero, unha mostra dixital sobre a súa obra e outra sobre autores en galego.
A Biblioteca Pública Antonio Odriozola de Pontevedra sacará adiante a iniciativa ‘Letras con moito ritmo’, na que convidará ao publico infantil a escribir e recitar poesía, ademais de ofrecer a exposición ‘Ricardo Carvalho Calero: compromiso coa lingua’.
A Biblioteca Pública Ánxel Casal tamén contará cunha exposición virtual nas súas redes sociais, con infografías, e a difusión de fondos da plataforma ‘GaliciaLe’.
A Biblioteca Pública de Vigo Juan Compañel contará coas mostras virtuais ‘Carvalho Calero, Pretérito (im)Perfecto: traxectoria e obra’ e ‘As Letras de grandes e pequenos’, esta última pensada en clave infantil.
Finalmente, a Biblioteca de Galicia incluirá unha sección no seu portal con todos os artigos e poemas publicados por Carvalho Calero nas diferentes cabeceiras de prensa galega, que se atopan dixitalizados, ademais dos recursos dispoñibles na rede.
LIBROS PARA O 17M
Algunhas entidades optaron polo libro para celebrar ao polígrafo ferrolán. O Consello da Cultura Galega difundirá este sábado a edición facsimilar de ‘Farsa das zocas’, unha pequena peza teatral de Carvalho Calero, xunto a unha lectura dramatizada a cargo de Perico
Asorey, Melania Cruz e María Vázquez.
O Concello de Santiago publicará ‘A derrota do Scórpio. Un paseo por Santiago con Ricardo Carvalho Calero’, que analiza a figura do autor homenaxeado en Compostela.
Ourense celebrará o 17 de Maio coa repartición de 2.700 libros gañadores de diferentes certames literarios municipais, nunha carpa na rúa do Paseo (cumprindo coas normativas de seguridade).
‘DESCONFINAR’ O IDIOMA
Tamén desde a administración local, o Concello da Coruña convida os veciños, a través dunha campaña, a cubrirse a cara con materiais en galego e compartilo en redes sociais, utilizando libros, cds, ou películas.
A plataforma Queremos Galego insta a «desconfinar o idioma», colgando a bandeira galega na xanela e carteis conmemorativos. Así mesmo, fixo un chamamento ha visibilizar a necesidade da lingua con mensaxes coordinadas ás 12,00 horas do domingo, tanto con textos, vídeos, fotografías e audios coas etiquetas #PrecisamosDoGalego #QueremosGalego #17demaio ou #Eufalogalego.
CELEBRA A CARVALHO CON MÚSICA
Queremos Galego tamén chama a saír ás 13.00 horas á xanela a cantar ‘A fala’, tema musicado por Uxía e Sérgio Tannus sobre o poema de Manuel María.
Doutra banda, o Consello da Cultura dará a coñecer a composición de Miguel Brotóns a partir dun poema de Carvalho Calero. (Alberto Fernández )