A inmensa maioría dos habitantes do Sáhara Occidental durante a administración española deste territorio africano carecen do recoñecemento que, antes do ano 1976, se lles outorgaba como cidadáns españois. Foi a promulgación do Real Decreto 2258/1976, sobre o outorgamento de tal concesión aos naturais do Sáhara, a que impide que os saharauis poidan acollerse a esa opción á que moitos deles recorren dende vai anos por consideraren que é o seu dereito por teren nacido nun país (Sáhara Occidental) que formaba parte do Estado español.
O Congreso dos Deputados de España debatiu recentemente a toma en consideración dunha proposición de lei presentada por SUMAR sobre a concesión da nacionalidade aos saharauis nados antes de 1976, actualmente uns apátridas por ter perdido o seu dereito á españolidade en virtude dunha decisión política que impide a milleiros de saharauis dispor dese mecanismo do que outros dos seus concidadáns sí desfrutan.
Agora, unha plataforma de militantes, simpatizantes e dirixentes socialistas esixen a Pedro Sánchez -na súa condición de presidente do Goberno e secretario xeral do PSOE- que rectifique a súa política de votar en contra da proposición de lei presentada para lles conceder a nacionalidade española aos saharauis.
A iniciativa “Socialistas polo Sáhara”, constituida vai tres anos, após o xiro do Executivo no contencioso do Sáhara e o seu aliñamento nas teses de Marrocos, reclaman do PSOE que “reconsidere a súa posición sobre a concesión da nacionalidade española aos saharauis nacidos antes de 1976 e se sumen a un acto de reparación histórica cos saharauis privados da nacionalidade española”.
Esta iniciativa tenta corrixir a situación de apátridas que afecta a milleiros de saharauis nados antes da retirada de España en 1976 daquel territorio, motivo polo que perderon a seu dereito á nacionalidade española no contexto de guerra e ocupación por Marrocos e Mauritania do que España sacou moito máis que pesca e sulfatos e que debe asumir a súa responsabilidade no proceso de descolonización non rematado do Sáhara Occidental.
Non concordan coa postura adoptada polo Grupo Parlamentario Socialista na votación celebrada no Congreso dos Deputados porque a lei perpetúa a inxustiza que padecen os saharauis que foron cidadáns españois e que por unha decisión arbitraria foron desposuidos da súa nacionalidade após a retirada de España do Sáhara Occidental