O pasado 16 de novembro presentouse un importante proxecto de tecnoloxías libres ao servizo da conservación, reivindicación e divulgación no importante patrimonio dos concellos do Baixo Ulla, é dicir, dos municipios da Coruña e Pontevedra que lindan co dito río no seu esteiro en Arousa e teñen, polos seus vencellos co curso fluvial e a súa proximidade, unha rica historia compartida. Estamos a falar do catálogo dixital aberto Obaixoulla.gal, impulsado pola Asociación Os Penoucos para dar conta dos elementos patrimoniais, naturais e paisaxísticos dos concellos de Catoira, Dodro, Padrón, Pontecesures, Rianxo e Valga.
O obxectivo é documentar, clasificar e xeolocalizar os ditos tesouros dos concellos con mapas libres. A web, que será unha páxina dinámica, participativa e en constante evolución, segue o ronsel de contribucións tan salientábeis como Abeancos.gal (en Melide e a súa contorna) e Palleira.gal (Combarro). A orixe do proxecto está no traballo desenvolvido en Mugardos pola Comunidade O Zulo, do que tamén abrollou Aulturadauga.org.
O novo proxecto, o catálogo Obaixoulla.gal, xunta como dixemos tres piares fundamentais: patrimonio máis territorio máis paisaxe. “O noso obxectivo”, sinalan os impulsores, “é recoller nun mapa a totalidade do patrimonio cultural, natural e paisaxístico do territorio polo que discorre o río Ulla no seu treito baixo, antes de deixar de ser río e converterse en ría”.
O proxecto arrincou a súa andaina cun bo número elementos catalogados dos concellos de Catoira (San Mamede de Abalo, San Miguel de Catoira, San Pedro de Dimo e Santa Baia de Oeste), Dodro (Santa María de Dodro, San Xián de Laíño e San Xoán de Laíño), Padrón (San Pedro de Carcacía, Santiago de Padrón, Santa María de Iria Flavia, Santa María de Cruces e Santa María de Herbón), Pontecesures (San Xulián de Requeixo), Rianxo (Santa María de Asados, Santa Baia do Araño, Santa María de Isorna e Santa María de Leiro) e Valga (Santa Cristina de Campaña, San Miguel de Valga, Santa María de Xanza, San Salvador de Setecoros e Santa Comba de Cordeiro). A previsión é ir incorporando moitos máis elementos en datas vindeiras, coa axuda das voluntarias e voluntarios.
As entidades impulsoras
A Asociación Cultural Os Penoucos nace no 2006, froito das inquedanzas dun grupo de persoas do treito baixo do río que separa (e une) as provincias de Coruña e Pontevedra. Buscan o fomento da lingua e cultura galega, realizando actividades culturais, artísticas e medioambientais. Pola súa banda, a Asociación Comunidade O Zulo é unha comunidade de usuarios e desenvolvedores de ferramentas tecnolóxicas libres con sede en Mugardos, dende onde colaboran conxuntamente con outros colectivos da nosa terra para facer avanzar proxectos que redunden no acceso á cultura e o coñecemento e no empoderamento tecnolóxico.
Obaixoulla.gal é un proxecto colaborativo no que todas e todos os internautas poden incorporar os diferentes elementos a este mapa e así “comprender, reflexionar e sinalar aspectos da nosa realidade cotián, histórica e colectiva, contribuíndo a poñer ao alcance de todas e todos o patrimonio”, sinalan dende Os Penoucos, lembrando que “calquera que o desexe pode enviar as súas achegas, sexan comentarios, suxestións, textos, fotos… usando o formulario de contacto da web do proxecto”.